Gagauziyanın anılmış jurnalistı, publiţist Anna Harlamenko yazdı büük hem pek meraklı material gagauz grafikacısı Petri Vlah için. Bu materialı biz paylara bölüp saytımıza erleştireriz. Aşaada annatmanın sıradakı payı.
Annatmayı baştan okumak için linkli bölümnerä tıklayınız: ÇEKETMESİ, 2 BÖLÜM.
ALTIN FOND
Hep kendimä bir baaşış yapmaa düşündüm, bir susak büüdüp, evdä ufak-tefek işleri bir yerä toplamak için kendimä bir sandıcak yapmaa istedim.
– Yapabilecäm mi? – ustaya sordum.
– Lüba, ya bizim elit sandıcaamızı getir! – rica etti Vlah eşinä.
İki aucunu tafta sandıcaa daldırdı da içindän bir auç toom çıkardı, uzun-uzun baktı, almazlara bakar gibi, da bunnarın “altın tedarık” olduunu söledi. Elindeki toomnardan romb şeklindä bir toomu seçip bana uzattı.
– Tek bir susaklan başladım, kendi elit susaamı geliştirenä kadar yıllarca en ii çeşitleri etiştirdim, geliştirdim da seçtim.
Resimcilik okulunun üçüncü kursundan sora, küülerä gezmää başladı, başçalarda susakların pek azaldıını gördü. Susaan yerini zavod malları artık diiştirmişti.. Kufnedä aaradıı susakları çalmarlarda, ahırlarda buldu. Te ozaman da İlk toomu bir küülü insancıktan aldı.
Bir aulda susaklan futbol oynayan bir çetä uşak gördü. Titirek bir seslän ev saabindän bir toomcaaz istedi. İnsancık uşakların elindän o susaa alıp fasıl yolcuya uzattı da:
– Al, sarsala, beki kısmetinä bişey çıkar. – dedi.
Kısmeti varmış! İçindän bir toom çıktı! Amucasının auluna o toomu ekti, da başladı… O susaklardan resimci gözäl kaplar hazırlardı da yakarak korafladı onnarı. Binnärlän ornament hazırladı, hiç bir koraf tekrarlanmdı.
KENDİ TOPRAA
Başarılı Respublika sergilerindän sora Komratın “Avangard” kolhozu ustaya yarım hektarlık bir toprak verdi. Kendi başına yaklaşık on bin susak etiştirdi! Gözäl kapları yenidän cannandırmak için, satışa çıkarmak için yetärdi! Her şey buna dooru gidärdi, artık üürenicileri da ortaya çıktı. Susak lääzımnı olmaa başladı. Vlahın käämil koraflı susakları Kişinövdakı popülär “Fantaziya” incä zanaat salonu da satışa kabul edildi.
Pötr Nikolayeviç gençlerä yardımcı olmaa başladı, Talantlı susakçılar için Fond kurdu da kendi Okulunu açmaa plannadı; Bu türlü Vlah susaa evlerä geeri çevireceydi hem da incä zanaat yaratması olarak ortaya çıkaraceydı. Ama bunun için ona zaman, dayak hem yardım lääzımdı.
Her zaman olduu gibi, cayıllık yaratıcılıın buazına bastı. İncä zanaata kär olarak bakan yukarıdakılar, anidän halk uygulamalı zanaatın gelecää olmadıına karar verdilär.
Toprak ustanın elindän alındı, saalıı bozuldu. Okul için lääzımnı dokumenlär imzalanmadı. Kurumnara gitti, rica etti, annattı, umutsuzca baarındı, üfkelendi, aalaştı, dilekçelär yazdı, ancak hiç bişey yapamadı. Susaklar ustayı büüledi, ama kuvetlerä dokunamadı.
Ama bu işlär boşa gitmedi. Kimi Komratlılar Vlahın kıymetli sandıcaandan evdä toom ekmää karar verdilär da maasus usta için birär susak büüdärdilär. Usta da onnara susak üstündä yakma tehnikasını üüredärdi.
Sözlücak:
uygulamalı zanaat – прикладное искусcтво
kıymetli – ценный, дорогой
Devamı çıkacek Yanvarın 16-da…
Yazdı Anna Harlamenko
Çevirdi Güllü Karanfil
