(Foto) Gagauzlar kırk Ayozu anmak için «Kırkmeçik» gününü tuterlar

Bu günnän baalı tituallar için annadêr Tülüküü müzeyinin direktoru Sofiya Pançeva.

Sürmäk ayının 22-dä gagauz küülerindä tutulêr Kırkmeçik – kırk ayoz yortusu.

Bu gündä yapılan adet ritualı baalı en ilkin insanın çalışmasınnan, onnarın maanası – zeedeletmää topraan bereketini. Kırkmeçik günü pişirärmişlär kırk adet ekmää:(kolaççık,pita,sekizlik,pesmet, guguş)

Çesmeküü dä – pita, Valkaneştä -kolaçcık,

Balbokada,Tomayda

Çadırda-sekizlik.

Bizdä Tülüküüyündä – pesmetçik, gugusçuk. Pesmet -denilar ekmään bir parçasına.

Guguşçuu Tülüküü karıları pişirärmişlär Kırkmeçik günü – da üleştirärmişlär onnarı komuşulara, ölüleri anmak için.

Bu günü lääzımış içmää kırk yudum şarap, gezmää küüyün kırk sokaanı, kırk kerä urmaa sopaylan, ambarların kapusuna- dolsun terekeylän deyni, aulda kırk kök kartofi ekmää. Sabayilän erkendän, aaçlarda tırtıl olmasın deyni aacın kökünda yakarmışlar ateş.

Bu yortunun neeti neyimiş?

Kırkmeçiktän sora aularda başlamışlar işlär, başçada, çiftçilär seftä çıkarmışlar kıra, çekärmişlär ilk çiziyi.

Bu günü lääzımış ekmää çiçek, sarmısak, bir kaç kök kartofli, diiştirmää pençerä çiçeklerinin topraklarını.

Kırlarda çekedärmişlär sürmää tarlaları.Pişirärmişlär bir maasuz ekmek-tarla ekmää.Hazırlarmışlar hepsini ne lääzım sürmäk hem ekmek için,taligayı doldurup,aydarmışlar kıra. Varmış bir adet eveldän:tarla pitasını tukurlamaa çizidä, sora insanın birisi kırarmış onu tutup başın üstündä, sora da iyärmışlär onu. Pitanın bir parçasını verärmişlär beygirä.

Panceva Vasilisa (Vasılka bulu baarganka) yapmış kırk pesmet. Foto Sofiya Pançeva
Kıra çıkış. Foto Sofiya Pançeva
Fragmentlär: kırda ekmaa. Foto Sofiya Pançeva
Fragment: tarla pitasını tukurlamak. Foto Sofiya Pançeva

Больше новостей